Κροκόντηλοι-Αγ.Γεώργιος των Σκορτών (13-15ος αιώνας)

Πρώτη αναφορά του ονόματος έχουμε στην γαλλική έκδοση του Χρονικού του Μωρέως. Ο Κροκόντηλος (με επώνυμο Corcondille) καταγόταν από τη Μεγάλη Αράχωβα στην περιοχή των Σκορτών και είχε βρεθεί στην ετήσια εμποροπανηγύρη κοντά στο Νύκλι (Τεγέα) να πουλήσει το μετάξι του.
Το φράγκικο πανηγύρι λάμβανε χώρα τον Ιούνιο κοντά στα όρια του Δεσποτάτου του Μυστρά και συγκέντρωνε κόσμο από όλο τον Μοριά, Φράγκους και Έλληνες. Ο Κροκόνδυλος λογόφερε με έναν Φράγκο ιππότη, τον Sir Girars, ο οποίος θύμωσε και τον χτύπησε με τη λόγχη του μία ή δύο φορές. Ο Κροκόνδυλος ήταν άνδρας ώριμης ηλικίας, είχε Φράγκο γαμπρό και ήταν επίσης αξιοσεβαστός στην περιοχή του. Οπότε έφερε βαρέως τον δημόσιο εξευτελισμό του και ένιωθε πως θα πέθαινε από ντροπή αν δεν εκδικούνταν τον Sir Girars κάνοντάς τον να πεθάνει με άσχημο θάνατο. Κατέληξε ότι ο καλύτερος τρόπος εκδόκησης θα ήταν να παραδόσει στους Βυζαντινούς το γειτονικό κάστρο του Αγ. Γεωργίου των Σκορτών.

Ο Κροκόντηλος (ή πιθανότατα Κροκόνδυλος) βρήκε τον συγγενή του Λέων Μαυρόπαππα στο Χελμό της Μαντινείας. Ο Μαυρόπαππας διοικούσε ένα τμήμα από Τούρκους μισθοφόρους για λογαριασμό τωνς Βυζαντινών. Κατέστρωσαν ένα σχέδιο. Ο Κροκόνδυλος συνεργάστηκε με το γαμπρό του Άννινο που εργαζόταν στο κελλάρι του κάστρου του Αγ. Γεωργίου και τον φίλο του Bonifaces που ήταν πρόθυμος να μοιραστούν την ανταμοιβή από την επιχείρησή που σχεδίαζαν.

Ο Μαυρόπαππας έφερε τους 100 Τούρκους του σε ένα κάστρο κοντά στα σύνορα κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η αφήγηση δεν είναι απολύτως σαφής, αλλά φαίνεται ότι με τη βοήθεια του Άννινου ο Κροκόνδυλος και οι φίλοι του ήρθαν στην πύλη νίκησαν τη φρουρά τους κλείδωσαν και στη συνέχεια έκαναν σήματα φωτιάς από τον πύργο ειδοποιώντας τον Μαυρόπαππα, ο οποίος έφτασε τα ξημερώματα με τους Τούρκους του και πήρε την κατοχή του Αγ. Γεωργίου .

Στην συνέχεια ακολούθησε φραγκική πολιορκία του Αγ. Γεωργίου από τον Florent του Hainaut στην οποία έλαβε χώρα η κατασκευή ενός δεύτερου κάστρου και χρησιμοποιήθηκε και καταπέλτης. Η αφήγηση κρατάει πολύ, ο Florent πέθανε, κάποτε εξαφανίζονται και οι αναφορές στον Κροκόνδυλο και δεν μαθαίνουμε ποτέ τι απέγινε και ο Sir Girars.

Το αραγωνικό χρονικό δεν αναφέρει καθόλου τον Κροκόνδυλο ονομαστηκά. Λέει για έναν Διοικητή του Αυτοκράτορα που πήγε στο πανηγύρι για να αγοράσει άλογα και όπλα. Όπλισε τους Έλληνες που διέλυσαν μια γιορτή που έκαναν οι Φράγκοι σε μια εκκλησία. Ο Διοικητής ζήτησε συγγνώμη από τον Φράγκο αρχηγό ο οποίος απέρριψε την απολογία του. Τότε, ο Διοικητής πήγε στο κοντινό ελληνικό πανηγύρι, και κανόνισε να επιτεθούν στους Φράγκους και στη συνέχεια να υποχωρήσουν. Οι Φράγκοι προέλασαν και έπεσαν σε ενέδρα, τότε οι Έλληνες πήραν το φράγκικο κάστρο στο Νίκλι και πολλά άλλα. Πρόκειται στην ουσία για την ίδια ιστορία.

Σε ένα μικρό χρονικό που συνοδεύει το σημαντικότερο χειρόγραφο του γαλλικού ΧτΜ ανφέρονται τα ακόλουθα για το κάστρο του Αγ. Γεωργίου:
- [Ο Florent του Hainaut] πολέμησε με τον αυτοκράτορα Κυρ-Ανδρονίκο Παλαιολόγο για 7 χρόνια μετά την κατάληψη του κάστρου του Αγίου Γεωργίου των Σκορτών, που έγινε το 1294.

- Το 1319, στις 3 Φεβρουαρίου, το βράδυ, Αυτός(;) πήρε το κάστρο του Αγίου Γεωργίου των Σκορτών, με την προδοσία του Mote--dou Liege και του Nicolucho της Πάτρας, που τους πρόδωσε και το παρέδωσε στον Sgoceco(;)
 

- Το 1320, στις 19 Σεπτεμβρίου, το κάστρο του Αγίου Γεωργίου δόθηκε από τον Nicoluchus της Πάτρας που ήταν φρούραρχος στον κυρ-Ανδρόνικο Ασάνη.

Δεν αναφέρεται κάπου ότι ο Κροκόντηλος είχε ποτέ ο ίδιος στην κατοχή του το κάστρο.

Διάφοροι με το όνομα Ακροκόνδυλος αναφέρονται γύρω στα 1370. Επιγραφή στην Καρύταινα (Ζωοδόχος Πηγή) από τον Κροκόντηλο (ΚΡΟΚΟΝΤΗΛΟC) που υπηρετούσε τη βασίλισ(σα πιθανόν Ζαμπια Λουζινιάν Κατακουζηνή) την ίδια εποχή, στην επόμενη εικόνα.

Τέλος έχουμε την αναφορά από τον Γεώργιο Σφραντζή για τον Κροκόντηλο που παρέδωσε το κάστρο του Αγίου Γεωργίου των Σκορτών στον Μωάμεθ Β' το 1460 μετά τις σφαγές στο Λεοντάρι και το Γαρδίκι. Ο Άγιος Γεώργιος ήταν μεταξύ Λεονταρίου και Καρύταινας, γενικά είναι γνωστός απο το ΧτΜ αλλά και την απογραφή του 1460-3 και για τα δεδομένα της εποχής ήταν μεγάλος οικισμός 234 οικογενειών. Ο "κροκόδειλος" όπως τον ειρωνεύται ο Σφραντζής είχε και δύο γιους. Ο Κροκόντηλος αυτός ήταν ο γνωστός Κροκόντηλος Κλαδάς.

Μετά το 1463 ο ίδιος Κροκόντυλος Κλαδάς μαζί με τον αδερφό του Πιφάνη Κλαδά, και τους δυο γιους του Μανόλη και Θεόδωρο είχε τη γνωστή δράση στην περιοχή της Μάνης κατά τον ενετοτουρκικό πόλεμο και το ανεξάρτητο κίνημά του. Την περιοχή της Βαρδούνιας στον Ταΰγετο ίσως την πήρε ως αντάλλαγμα απο τον "Αμηρά" Μωάμεθ Β' μετά την υποταγή του Δημητριου Παλαιολόγου και την αποχώρηση του Θωμά Παλαιολόγου.



Είναι άγνωστο αν ο Κροκόντηλος Κλαδάς τελευταίος φρούραρχος του Αγ. Γεωργίου των Σκορτών συνδεόταν με τους Σκορτινούς Κροκόντηλους, της Μεγάλης Αράχωβας (κοντά πιθανόν στις σημερινές Άνω Καρυές στο Λύκαιο), του γειτονικού Αγίου Γεωργίου και της Καρύταινας.


Πηγή:
- http://surprisedbytime.blogspot.gr/2012/03/corcondille.html