Ο Μόρα Βαλεσί

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΥΡΚΙΝΗ-ΚΟΥΤΟΥΛΑ
Δρ. Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναδημοσίευση από την "Ελευθεροτυπία", 25 Σεπτ. 2003Κατά τους πρώτους αιώνες της Τουρκοκρατίας, η Πελοπόννησος χωριζόταν σε ευρύτερες περιφέρειες, σαντζάκια, μερικές από τις οποίες (Μυστράς, Ναύπλιο) είχαν υπαχθεί στη δικαιοδοσία του αρχιναυάρχου του οθωμανικού στόλου, του καπουδάν πασά.

Κατά τη δεύτερη Τουρκοκρατία όμως (1716-1821), η Πελοπόννησος αποτέλεσε ξεχωριστό πασαλίκι, με διοικητή πασά που έδρευε στην Τριπολιτσά, η οποία αναδείχθηκε έτσι σε ισχυρό διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως π.χ. ήταν η περίοδος της Αλβανοκρατίας (1770-1779) μετά την εξέγερση των Ορλοφικών (1769-1770), η έδρα μεταφέρθηκε εξ ανάγκης στο Ναύπλιο, το πολεμικό λιμάνι του οποίου βρισκόταν υπό την άμεση προστασία του οθωμανικού στόλου.

Ο τίτλος του πασά της Πελοποννήσου ήταν Μόρα βαλεσή (MORA VALISI), δηλαδή βαλής (διοικητής) του Μοριά, και συγκέντρωνε στο πρόσωπο του ευρύτατες αρμοδιότητες διοικητικές, στρατιωτικές και οικονομικές. Επρόκειτο για αξίωμα με μεγάλο κύρος και υψηλές απολαβές, το οποίο ανατέθηκε κατά καιρούς σε σημαντικές προσωπικότητες της οθωμανικής εξουσίας, όπως π.χ. στον Μουχσινζαντέ Μεχμέτ πασά που είχε διατελέσει μέγας βεζίρης, στον Γαζή Χασάν Τζεζαερλή, που υπήρξε εξαιρετικά επιτυχημένος αρχιναύαρχος του οθωμανικού στόλου, στο γυναικάδελφο του σουλτάνου Σελίμ Γ΄, Μουσταφά Περισάν πασά κ.ά...

[...]

Πηγή